Woningtoewijzing gaat twee doelen dienen, is uw puzzel passend?

De overheid heeft op 6 februari in een concept AMvB haar voornemen uitgesproken om de inkomenstoetsing voor twee doelen te gaan gebruiken. Naast de huidige inkomenstoets om te oordelen of staatssteun rechtmatig wordt verkregen, is ook de verplichting opgenomen voor passend toewijzen, al met ingang van 2015. Indien dit voornemen in deze vorm ingevoerd wordt, zult u al over 2015 moeten voldoen aan de eisen voor passend toewijzen. De norm hiervoor zal tot en met 2018 jaarlijks oplopen. Uw toewijzingen zullen aan deze twee voorwaarden moeten voldoen. Heeft u deze puzzel al gelegd?

Wat verandert er bij invoering van deze voorstellen?

Inkomenstoetsing, extra ruimte middeninkomens vanaf 1 juli:

• Vanaf 1 juli 2015 ontstaat er 10% extra ruimte voor het bedienen van middeninkomens. Waar er tot 1 juli minimaal 90% van de woningen moet worden toegewezen aan de primaire doelgroep (inkomens tot en met € 34.911 en de bekende uitzonderingscategorieën), wordt dit percentage na 1 juli verlaagd naar 80%. Hierdoor ontstaat 10% ruimte voor de toewijzingen aan inkomens tussen de € 34.911 en maximaal € 38.950. De resterende 10% blijft beschikbaar voor vrije toewijzing.
• De toetsing wordt hierdoor opgeknipt in twee halve jaren. Zet u het huidige beleid van (90%/10%) ook na 1 juli voort, dan heeft dit natuurlijk geen praktische gevolgen voor de toetsing.
• Voor de 10% vrije ruimte geldt formeel, net zoals nu, dat er voorrang moet worden verleend aan personen die moeilijkheden ondervinden bij het vinden van passende huisvesting.

U kunt vanaf 1 juli dan ook ruimte inbouwen voor verhuringen van woningen onder de liberalisatiegrens aan middeninkomens. Maakt u hier in 2015 al gebruik van, dan betekent dit dat uw inkomenstoetsing wordt beoordeeld over twee halve jaren.

Passend toewijzen is terug, al verplicht in 2015:

• Al in 2015 dient een woningcorporatie meer passend toe te wijzen. Dit, als overgangsregeling in de periode 2014 tot 2018 om in dat laatste jaar 95% passend toe te wijzen. 95% van de toewijzingen aan huurders met recht op huurtoeslag dient in 2018 een woning te betreffen onder de aftoppingsgrens.
• In 2015 dient 20% van het verschil tussen het percentage passende toewijzingen in 2014 en de norm van 95% ingelopen te worden. De ondergrens voor dit jaar is aldus het percentage in 2014 + 20% * (95% – percentage 2014). In 2016 en 2017 dient dit verschil met respectievelijk 45% en 70% te zijn overbrugd.
• Bij het niet voldoen aan de norm kunnen er sancties volgen vanuit de Woningwet aan de orde zijn, waarbij de bestuurlijke boete het meest voor de hand ligt.

Openstaande zaken

De voorgenomen regelwijziging biedt weliswaar meer ruimte voor middeninkomens, maar brengt op voorhand ook een aantal vragen met zich mee. Zo zijn er enkele verschillen in de inkomensdefinities voor de huurtoeslag en inkomensregistratie. Of dit ook gaat gelden voor passend toewijzen is nog niet bekend. Daarnaast zijn er voor de inkomensregistratie diverse uitzonderingscategorieën. Hoe wordt bijvoorbeeld omgegaan met huurders die op een zorgindicatie een toewijzing krijgen? Ook kan het tot gevolg hebben dat voor het passend toewijzen er meer op actueel inkomen wordt getoetst, met daarbij een grotere kans op foutieve berekeningen. Volledige duidelijkheid over de uitwerking komt pas na behandeling van de concept tekst van deze AMvB. Wordt de huidige tekst aangenomen, dan is het zaak het een en ander in kaart te brengen voor invoering van deze wet.

Gevolgen voor uw corporatie

Inzicht in uw passende toewijzingen over 2014 is de eerste stap. Vervolgens kunt u vaststellen wat de eis voor 2015 gaat zijn en kunt u zo een inschatting maken over uw doelstelling voor dit jaar en vooral, of bijstelling van uw toewijzingen voor de rest van het jaar noodzakelijk is. Naast extra werkzaamheden bij de toewijzing kan een noodzakelijke aanpassing van het huurbeleid ook gevolgen voor de financiële positie op lange termijn.

De woningtoewijzing wordt er niet eenvoudiger op omdat rekening moet worden gehouden met twee eisen. Enerzijds dienen de kandidaten voor het grootste deel (meer dan 80%) tot de primaire doelgroep te behoren, anderzijds dient deze bij een inkomen onder de huurtoeslaggrens passend te worden toegewezen. Het lijkt er dan ook op dat de inkomensregistratie niet alleen complexer, maar ook een nog groter belang krijgt. We zijn dan ook benieuwd hoe deze puzzel de komende tijd in elkaar schuift.