Wat als de aanbestedingsplicht er toch komt voor corporaties?
Wat als de aanbestedingsplicht er toch komt voor corporaties?
De Europese Commissie (EC) is een inbreukprocedure gestart tegen de Nederlandse staat, omdat de Nederlandse staat corporaties niet als aanbestedingsplichtige diensten heeft aangemerkt. De EC is van mening dat corporaties moeten voldoen aan de Europese aanbestedingsregels. De EC vindt namelijk dat corporaties aangemerkt moeten worden als publiekrechtelijke instellingen in de zin van de aanbestedingsrichtlijn 2014/24/EU. De door de EC gestarte procedure zou er uiteindelijk toe kunnen leiden dat corporaties hun vastgoedprojecten groter dan € 5,5 miljoen voortaan Europees moeten aanbesteden.
Procedure Europese Commissie
De procedure die de EC is gestart vloeit voort uit het feit dat de EC van mening is dat de Nederlandse staat het Europese aanbestedingsrecht niet naleeft. Door de invoering van de herziene Woningwet is onder andere het overheidstoezicht op corporaties aanzienlijk toegenomen. Door dit toegenomen toezicht kunnen corporaties mogelijk gezien worden als publiekrechtelijke instellingen. Een kenmerk van een publiekrechtelijke instelling is namelijk dat het een instelling is die het algemeen belang dient en die onder een bepaalde mate van overheidsinvloed staat.
Reactie BZK
Minister Ollongren van BZK heeft in een schriftelijke reactie laten weten dat corporaties niet gezien moeten worden als publiekrechtelijke instellingen waarvoor de aanbestedingsregels gelden. Volgens de minister houdt de overheid geen actief toezicht. Wil er sprake zijn van ‘overheidsinvloed’ dan moet er sprake zijn van een zekere controle door de overheid. Deze controle moet verder gaan dan toezicht achteraf. Volgens de minister kan de overheid beslissingen van corporaties niet actief beïnvloeden.
Hoe nu verder?
Als de EC de reactie van Nederland onvoldoende vindt, dan kan de EC besluiten Nederland te ‘adviseren’ alsnog aan de EU-regelgeving te gaan voldoen. Als de EC de genomen maatregelen vervolgens onvoldoende acht, dan kan de EC de zaak voorleggen aan het Europese Hof van Justitie. Mocht het Hof op haar beurt de EC in het gelijk stellen dan lopen corporaties bij grotere project het risico dat een derde partij schadevergoeding gaat eisen indien het project niet correct is aanbesteed. Voordat het Hof tot een uitspraak komt zijn we waarschijnlijk twee a drie jaar verder, echter dit soort uitspraken kunnen ook met terugwerkende kracht van toepassing worden verklaard. Het is corporaties dus zeer aan te bevelen zich alvast voor te bereiden om de mogelijke gevolgen van het Europees aanbesteden van grotere projecten.
Meer weten over aanbestedingsregels?
De praktijkgerichte Leergang Control en compliance bij corporaties geeft u naast het aanbestedingsrecht inzicht in een breed palet aan relevante wet- en regelgeving en geeft antwoord op de vraag hoe u deze spelregels effectief kunt borgen binnen uw organisatie. Er is daarbij aandacht voor de impact op en borging van control en compliance in de werkwijze en processen. Zodat control en compliance onderdeel is van het beleid, leeft binnen de organisatie en effectief toegepast kan worden. Lees hier meer over de Leergang Control en compliance bij corporaties.