Scheiden wonen en zorg leidt tot hoger risicoprofiel zorginstellingen
Tot voor kort gingen wonen en zorg in Nederland hand in hand en was het bijna vanzelfsprekend dat ouderen die enigszins hulpbehoevend werden hun intrek namen in een verzorgingstehuis. De bezuinigingen van het kabinet op de langdurige zorg maken hier met het scheiden van wonen en zorg echter een einde aan.
Sinds 1 januari 2013 is deze scheiding ingevoerd voor de lichtste zorgindicaties (zorgzwaartepakket 1 en 2). Maar de meest ingrijpende stap in het scheiden van wonen en zorg voor zorginstellingen moet de komende jaren nog komen: vanaf 2014 en 2015 volgen zzp-3 en in de jaren daarna wil het kabinet de financiering van wonen en zorg ook voor bewoners met een zwaarder zorgzwaartepakket (4 en 5) stapsgewijs gaan scheiden. Dit moet leiden tot meer variatie in aanbod en keuzevrijheid voor zorgbehoevende, maar natuurlijk vooral tot kostenbeheersing. Voor de zorginstellingen nemen de financiële risico’s toe.
Zorgorganisatie krijgen te maken met de verhuur van appartementen die voorheen via de nacalculatie vergoed werden. Hierdoor worden zij risicodragend voor vastgoed zowel waar het de huurinkomsten betreft als voor de leegstand. Daarbij komt dat zorgpartijen straks – vooral voor kleine onzelfstandige woningen – veel minder aan huur ontvangen dan wat ze nu via de AWBZ krijgen. Daarnaast is het niet langer zo dat de zorgverlening aan ouderen of gehandicapten met een lage zorgindicatie het exclusieve domein van de intramurale zorginstelling vormt. Zorginstellingen zullen daarom marktgerichter moeten gaan opereren.
Veranderende regelgeving
De veranderende regelgeving heeft echter niet enkel invloed op zorginstellingen zelf, maar ook voor corporaties. Veel verzorgingshuizen zijn namelijk in eigendom van corporaties en zorginstellingen zijn daarmee belangrijke partners voor woningcorporaties. Maar deze zorginstellingen krijgen plots een heel ander risicoprofiel. Wanneer een huurder plotseling wegvalt of een zorginstellingen op lange termijn niet meer aan betalingsverplichting kan voldoen kan dit vergaande consequenties hebben. Zorgcomplexen betreffen veelal grootschalige complexen met een beperkte alternatieve aanwendbaarheid. Afwaarderingen of zelfs leegstand liggen daarmee op de loer.
Als woningcorporatie is het daarom van belang om financieel sterke zorginstellingen als huurder te hebben zodat het faillissementsrisico, en daarmee het openbreken van huurcontracten, wordt verkleind. De vraag is echter hoe inzicht kan worden verkregen in de financiële slagkracht en continuïteit van deze huurders.
ZorgRating stelt corporaties in staat om zorginstellingen vanuit een financiële bril snel en overzichtelijk te vergelijken en te beoordelen. Op basis van jaarverslagen worden financiële en operationele ratio’s berekend en gewogen tot een individuele rating, zoals deze ook in de financiële sector wordt gehanteerd. Hierdoor is het mogelijk in historisch perspectief te beoordelen hoe een zorginstelling zich heeft ontwikkeld.
Figuur links: Historisch ratingontwikkeling van een zorginstelling
De rating ontstaat door zorginstellinggen te beoordelen op totaal zestien financiële en operationele variabelen. Aan alle variabelen worden 0 tot 100 punten toegekend. Per variabele geldt een eigen wegingsfactor, waarbij financiële variabelen driemaal zwaarder wegen in de totaalscore. De financiële positie van een instelling zal immers door banken, private investeerders en andere kredietverstrekkers vanuit risico oogpunt over het algemeen zwaarder worden meegewogen.
Figuur rechts: Financiële- en operationele score afgezet tegen andere instellingen op de markt
Hiermee biedt ZorgRating de mogelijkheid om de prestaties van een zorginstelling op zowel financieel als operationeel gebied af te zetten tegen de prestaties van vergelijkbare instellingen in de zelfde regio of zelfs de gehele markt.
Meer weten over ZorgRating?
Op www.zorgrating.nl zijn voorbeeldrapportages te downloaden en is tevens meer informatie te vinden over alle mogelijkheden en kosten van ZorgRating. Ook zijn hier eenvoudig actuele rapportages gebaseerd op verslagjaar 2012 te bestellen.
