Hoe nu verder na de routekaart?
Op 1 mei loopt de deadline voor het invullen van de routekaart CO2-neutraal af. De routekaart is een hulpmiddel voor corporaties om inzicht te krijgen in wat er moet gebeuren om in 2050 een CO2-neutrale woningvoorraad te hebben. Het geeft een beeld van hoeveel woningen per jaar aangepakt moeten worden en welke mix van maatregelen daarvoor nodig is. De routekaart geeft een beeld van de mogelijke CO2-besparing en de kosten die met deze opgave samenhangen. Een plan van aanpak naar een CO2-neutrale woningvoorraad gaat echter verder dan het invullen van de routekaart.
Een ingevulde routekaart is geen doel op zich
Het invullen van de routekaart is niet het doel, maar slechts de start van een proces. De ambities die in de routekaart worden opgenomen geven een beeld van de financiële omvang van de opgave. De omvang van de opgave zegt echter niet alles.
Vergelijk het met een bon van de inkoop van ingrediënten voor een restaurant. De bon geeft weliswaar inzicht in de kosten, maar wat u precies gaat eten en wat dat voor smaken dat oplevert is daarmee nog niet bekend. Dat hangt van meer factoren af, zoals het recept en de kok. Ook moet de kok rekening houden met de dieetwensen van de klanten. Vervolgens moet bepaald worden wat het gerecht aan baten moet genereren om ervoor te zorgen dat het restaurant kan blijven bestaan.
Van boodschappenlijst naar smakelijk gerecht
Voor de routekaart geldt hetzelfde, het inzicht in de kosten geeft nog geen beeld van het recept; hoe brengt u de verschillende scenario’s in uitvoering in de komende jaren? Welke complexen hebben de hoogste prioriteit, doet u de ingreep in een keer of doet u dit stapsgewijs? De standaard recepten (scenario’s) sluiten mogelijk niet geheel aan bij uw ambities en visie op duurzaamheid.
Daarbij komen de dieetwensen van de verschillende stakeholders: de overheid, de gemeente en uw huurders hebben allemaal hun eigen wensen: versneld naar gasloos, genoeg betaalbare woningen, wooncomfort en een gezond binnenklimaat. U moet ook bepalen welke bijdrage de huurder voor de toename van woonlusten gaat betalen om ervoor te zorgen dat uw ambities ook op de lange termijn haalbaar zijn; hoeveel huurverhoging rekent u en brengt u nog aanvullende kosten in rekening zoals de EnergiePrestatieVergoeding (EPV) voor Nul-Op-de-Meter (NOM) woningen of een servicebijdrage voor extra zonnepanelen?
In vier stappen naar een plan van aanpak
Een plan van aanpak gaat verder dan een ingevulde routekaart. Het uitvoeren van uw ambities op het gebied van duurzaamheid en de weg naar een CO2-neutrale woningvoorraad raakt de gehele organisatie. In vier stappen kunt u komen tot een plan van aanpak.
Stap 1 begint met het bepalen van uw visie op duurzaamheid, welke motivatie heeft u, welke definities hanteert u en welke strategische uitgangspunten hanteert u daarbij. Als dit is vastgesteld kunt u technische scenario’s toewijzen op complexniveau (stap 2). Deze scenario’s kunnen aansluiten bij de routekaart maar uiteraard heeft u ook de mogelijkheid daarvan af te wijken. Per scenario dient u vervolgens te bepalen op welke manier de investeringen (deels) kunnen worden terugverdiend (stap 3). Als laatste stap (stap 4) kunt u dan bepalen wat de impact is op de financiële positie van uw corporatie op lange termijn. Mogelijk moet u hierna uw ambities bijstellen.
De stap naar een CO2-neutrale voorraad kunt u niet in binnen vijf of tien jaar maken, het volstaat daarom ook niet om slecht vijf of tien jaar vooruit de kijken. De doorrekening tot 2050 waarbij alle complexen in uw voorraad worden aangepakt vraagt om een doorkijk voor de komende 31 jaar. Alleen op die manier krijgt u inzicht in de financiële haalbaarheid van uw ambities. Tot slot kunt u de resultaten vertalen in een plan van aanpak en uw duurzaamheidsbeleid actualiseren.
Van totale voorraad naar rendement op complexniveau
Nadat de financiële haalbaarheid op corporatieniveau bepaald is, is het bij de uitwerking noodzakelijk om verder te verfijnen. Hierbij speelt de bestaande situatie zowel in technisch als financieel opzicht een belangrijke rol. Biedt de huidige technische staat van het complex voldoende mogelijkheden om het eerder bedachte scenario uit te voeren of zijn er andere scenario’s of alternatieven zoals sloop/nieuwbouw die beter bijdragen aan uw ambities? Welke mogelijkheden heeft u in de huur: zijn er mogelijkheden om de streefhuur te verhogen of is daar door passend toewijzen geen ruimte voor? Of kunnen aanvullende kasstromen gegenereerd worden via een directe huurverhoging of bijvoorbeeld de EPV? De toets of de investering voldoet aan de rendementseis uit uw investeringsstatuut en het inzichtelijk maken van de maatschappelijke bijdrage zorgen tot slot voor een gedegen onderbouwing van uw investeringsbesluit.
Onze ondersteuning
Heeft u de routekaart al ingevuld en wilt u de financiële haalbaarheid doorrekenen of bent u nog bezig met het bepalen van uw strategische uitgangspunten? Bent u bezig met definiëren van uw rendementseisen voor de verduurzaming en wilt u uw maatschappelijk bijdrage kwantificeren door de beleidswaarde inzichtelijk te maken? Wij kunnen u hierbij helpen.
Wilt u ondersteuning bij het opstellen dan van een afwegingskader CO2-neutraal? Volg dan met de betrokken medewerkers de training Opstellen afwegingskader. Met het sjabloon afwegingskader komt u tot u eigen concrete afwegingskader dat u kunt gebruiken bij de verdere uitwerking.
Heeft u al een kader en wilt u weten hoe u uw ambities vertaalt naar technische scenario’s, dan kan de training Van ambities in CO2-neutraal naar de routekaart u daarbij helpen.
De training Verdien- en financieringsmodellen voor een CO2-neutrale voorraad geeft u meer inzicht in de verschillende modellen om de verduurzamingsinvesteringen terug te verdienen.
Wilt u weten of uw ambities financieel haalbaar zijn, dan kunnen wij voor u een analyse van de financiële impact van uw investeringsvoornemens maken. Door middel van een langjarige doorrekening tot en met 2050 krijgt u inzicht in de financiële (on)mogelijkheden van de opgave.
Heeft u hulp nodig bij het opstellen van een nieuw investeringsstatuut, dan helpen onze adviseurs u daar graag bij. Wilt u weten hoe uw u uw maatschappelijk bijdrage inzichtelijk kan maken, dan kan de training Verantwoord investeren u meer inzicht verschaffen.
