Jarenlang hoog rendement woningisolatie maakt subsidies vrijwel overbodig

De energietransitie en de huidige hoge prijzen dwingen ons tot het verminderen van ons gasverbruik. Om van het gas af te gaan, moeten alle woningen eerst goed geïsoleerd worden. Hoeveel vermindering van gasverbruik levert woningisolatie op? En is isolatie ook rendabel vanuit een financieel oogpunt?

Piet Eichholtz, professor of Real Estate and Finance, Nils Kok, Professor in Real Estate Finance en Linde Kattenberg, PhD Candidate, delen de resultaten van hun onderzoek. Alle drie zijn ze verbonden aan de Maastricht University.

Woningisolatie leidt tot 20% minder gasverbruik

Woningisolatie leidt gemiddeld over alle jaren, woningen en huishoudens tot een lager gasverbruik van ongeveer twintig procent. Muurisolatie draagt het meest bij aan dit effect. Het lagere gasverbruik blijft constant tot negen jaar na de isolatie van de woning. Dat suggereert dat er geen (of slechts beperkt) sprake is van een rebound-effect. Dat rendement is simpelweg hoog te noemen – niet alleen in termen van verlaging van energieverbruik, maar ook financieel. Bij de oorspronkelijke gasprijs was het gemiddelde financiële rendement al 18,3 procent, en bij de huidige gasprijs is dat 41,6 procent, met terugverdientijden van respectievelijk 5,5 en 2,4 jaar.

Er bestaan weinig investeringen met zulke hoge rendementen, zeker bij zo’n laag risico – de baten zijn vrijwel vast, en ze zijn uitstekend te voorspellen. Met andere woorden: zelfs voor een klimaatscepticus is het isoleren van de woning een uitstekend idee.

Hoe rendementen subsidies overbodig maken

Vanwege de uitzonderlijk hoge rendementen, zijn subsidies over het algemeen overbodig. Uitzondering hierop zijn wellicht de huurwoningen in de corporatiesector – al is het rendement op de isolatie-investering daar onder de huidige prijzen ook een riante 21,8 procent. Subsidie die nu wordt gegeven op isolatiemaatregelen kan wellicht beter worden uitgegeven aan woninginvesteringen die een grote klimaatimpact hebben, maar financieel (nog) minder aantrekkelijk zijn – zoals warmtepompen of accu’s om de overtollige stroom van de eigen zonnepanelen op te slaan.

Waarom laat niet iedereen zijn woning isoleren?

De grote vraag is: waarom laat niet iedere consument de eigen woning isoleren, en waarom gaan corporaties en private investeerders niet grootschalig aan de slag? Een eerste barrière is vaak kennis: voor consumenten (en voor investeerders) is het vaak onduidelijk of de woning geïsoleerd moet worden. Hierbij is het belangrijk om op te merken dat ook relatief jonge woningen kunnen profiteren van isolatie. Tevens is isolatie, ten onrechte, vaak nog synoniem voor vochtproblematiek. Beide problemen zijn op te lossen door bijvoorbeeld grootschalige informatiecampagnes.

Financiële afwegingen

De tweede barrière is financieel: voor sommige huishoudens waarbij een investering in isolatie rendabel is, laat hun budget dat simpelweg niet toe of is de terugverdientijd langer dan de periode die men nog van plan is in het huis te blijven wonen. Hierbij is het gratis aanbieden van isolatie aan inkomens met lage inkomens, bijvoorbeeld door middel van een gericht voucherprogramma, een mogelijke remedie. Een alternatief is een subsidie in combinatie met een rentevrije lening.

Voor investeerders en corporaties ligt het financiële dilemma anders: de bewoner profiteert van de investering. Als oplossing ligt er een combinatie van wortel en stok voor de hand: minder WWS-punten voor minder zuinige woningen, en subsidie voor grootschalige isolatieprogramma’s. Dat laatste scheelt de overheid vervolgens flink in de kosten van het prijsplafond voor energie.

Aanbodproblemen bij isolatiebedrijven

Als laatste is er een aanbodprobleem: isolatiebedrijven kunnen de huidige vraag simpelweg niet aan door een tekort aan personeel. Dit is een breder maatschappelijk probleem, niet enkel voor de bouwsector. Hogere lonen, het beter inzetten van migranten, en omscholing van (langdurig) werkzoekenden zijn open deuren, maar wel noodzakelijk om ervoor te zorgen dat de Nederlandse woningvoorraad op korte termijn en op grote schaal geïsoleerd wordt. Het resultaat zal aan vele kanten ‘snijden’: een lagere energierekening, een woningvoorraad die klaar is voor verdere verduurzaming, minder CO2-uitstoot, en een vermindering van de huidige energieafhankelijkheid.

Lees hier het volledige artikel

Duurzaamheid in de waardering

Met de huidige ontwikkelingen van de energieprijzen en de Nationale Woon- en Bouwagenda is de meerwaarde van verduurzaming belangrijker dan ooit. Hoe doe je dat nu, energierekenen? Hoe ga je met duurzaamheid om in je rapportage? Wat levert het aanpakken van achterstallig onderhoud op?

Tijdens de e-Learning Duurzaam taxeren (3PE) ontvang je concrete handvatten voor deze vragen. Het berekenen wordt uitgelegd door mijn collega Dirk Brounen aan de hand van een Excel en als bonus ontvang je het model zelf ook. Handig voor je toekomstige waarderingen. Lees hier meer over deze e-Learning.